Andrzej Rachuba
"Konfederacje wojska
litewskiego. 1657-1663"
ISBN 978-83-89943-48-4
312 str.
155x214 mm
Zabrze 2010
Spis treści:
Wprowadzenie
Wstęp
I. Konfederacja w Wierzbłowie w 1655 r.
II. Konfederacje w Choroszczy i w Kamieńcu w 1657 r.
III. Konfederacja w Drohiczynie w 1660 r.
IV. Nexus Fraternus czyli Wielka Konfederacja z lat 1661-1663
Zakończenie
Wykaz źródeł i literatury
Indeks osób
Indeks nazw geograficznych
Opis książki:
„Konfederacja wojskowa jest to bunt wojska, które będąc niepłatnym,
lub sądząc się w czym innym ukrzywdzonym, wypowiada posłuszeństwo
zwierzchności krajowej. Nazywają ją pospolicie związkiem braterskim,
bo wyrzekając się wszelkich względów prywatnych, obowiązują się
dopomagać sobie nawzajem aż do zupełnego zaspokojenia całego wojska.
Pierwszym aktem związkowych jest wypowiedzenie posłuszeństwa
hetmanom i wybranie na ich miejsce innego wodza z tytułem marszałka
konfederacji wojskowej z władzą jaką im się nadać podoba. Dodają mu
do pomocy wielu spośród siebie, obradują publicznie, aby każdy mógł
wiedzieć, co postanowiono. Dla utrzymania karności przepisują sobie
nowe, bardzo surowe, artykuły wojskowe, które ściśle zachowują,
karząc niezwłocznie gardłem najmniejsze przekroczenie”. Tak
charakteryzował konfederacje Sebastian Cefali, choć z pewnością
opierał się tylko na obserwacjach z lat panowania Jana Kazimierza,
gdy nastąpiła już pewna ewolucja tego charakterystycznego dla
Rzeczypospolitej wieku XVII zjawiska. Jego uwagi wymagają jednak
pewnych korekt i objaśnień. Konfederacja nie była bowiem zwykłym
buntem wojska, lecz jego wyższą, bo zorganizowaną, formą o często
różnorodnym charakterze, celach i zakresie działania" (ze Wstępu)
O autorze:
Andrzej Rachuba (1951), jest profesorem w Instytucie Historii
Polskiej
Akademii Nauk w Warszawie, gdzie pełni funkcję kierownika Pracowni
Nauk
Pomocniczych Historii i Edytorstwa. Jest też przewodniczącym Rady
Naukowej tegoż Instytutu, prezesem Towrzystwa Miłośników Historii,
wiceprezesem Polskiego Towarzystwa Heraldycznego i członkiem
korespondentem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Zajmuje się
dziejami Wielkiego Księstwa Litewskiego w czasach
nowożytnych, jest autorem ponad 230 publikacji, w tym prawie 30
książkowych.